Nijerya’da ‘teşhis edilemeyen hastalık’ paniğe neden oluyor

Ülkenin kuzeyinde bulunan Yobe, Kano, Bauchi ve Jigawa gibi eyaletlerinde olağan dışı yaşanan ve çoğunluğu 50 yaş üstü insanların ‘teşhis edilemeyen hastalık’ nedeniyle hayatını kaybetmesi, ölümlerin yeni tip koronavirüs (Kovid-19) olup olmadığı tartışmalarını beraberinde getirdi. Kano eyaletinde nisanda 3 günde aralarında akademisyen, siyasetçi, iş adamı ve doktorların da bulunduğu 150 kişi teşhis edilemeyen hastalık nedeniyle hayatını kaybetti.  Ülkenin kuzeyinde ve Kano eyaletine komşu Jigawa eyaletinde de 10 günde teşhis edilemeyen hastalık nedeniyle 100’den fazla kişi yaşamını yitirdi. Mayıs başından itibaren Bauchi eyaletinde 150 ve Yobe eyaletinde son 3 haftada sebebi bilinmeyen hastalık yüzünden çoğunluğu yaşlılardan oluşan 471 kişinin hayatını kaybettiği açıklandı. Yetkililer ölümlerin Kovid-19 kaynaklı olmadığını ve Lassa ateşi, kolera, menenjit ve sıtma gibi hastalıklar nedeniyle olabileceğini açıklasa da birçok kişi gerçeklerin gizlendiğini düşünüyor. Bauchi eyaletinde yaşayan, 37 yaşındaki Mustafa Muazu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, “Bauchi’de ilginç bir olay yaşanıyor. 2 haftada en az 150 kişi hayatını kaybetti. Bu çok korkunç bir şey. Bazı insanlar bu ölümlerin Kovid-19’dan kaynakladığını söylese de hükümet buna karşı çıkıyor.” dedi. Ölümlerin nedenleri bilinmiyor Hayatını kaybedenlerin tamamının ülkenin kuzeyindeki eyaletlerden olması dikkati çekerken, hastalık döneminde test ya da sonrasında otopsi yapılmadığı için ölüm nedenleri bilinmiyor. Muazu, “Kovid-19 haricindeki hastalıklardan can kaybı olmuştu tabii ve bunlar her yaştan oluyordu. Ayrıca kısa sürede 50 yaş üstü bu kadar kişinin ölmesi hiç normal değil.” dedi. Ülkede ilk vaka görüldüğünde hükümetin yolsuzluk için bir bahane uydurduğunu düşündüğünü anlatan Muazu, “Ama artık bu hastalığın ciddi bir şey olduğunu anladım.” ifadelerini kullandı. İnsanların panik içerisinde olduğunu aktaran Muazu, “Burada hiç kimse ölümlerin Kovid-19’dan olup olmadığını bilmiyor. Hele yaşlılar hiçbir yere gidemiyor. Hükümetin bu salgının neden kaynaklandığını araştırmasını istiyoruz, yoksa bu gidişle daha fazla insan ölebilir.” diye konuştu. Ölümlerin nedeni araştırılıyor Ülkede “teşhis edilemeyen hastalık”la ilgili araştırma yapılması için Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Kano eyaletine bir araştırma ekibi göndermişti. Aminu Kano Eğitim Hastanesi Salgın Hastalıklar Departmanı Direktörü İsa Ebubekir, Kano eyaletinde hayatını kaybedenlerin çoğunun 60 yaş üstü olduğuna dikkati çekmişti. Ebubekir, “Bu can kayıpları Kovid-19 ya da farklı bir hastalık nedeniyle de olabilir ama kısa sürede bu kadar kişinin ölmesi normal değil.” demişti. Test sayısı yetersiz 200 milyon nüfusuyla Afrika’nın en kalabalık ülkesi Nijerya’da bugüne kadar sadece 29 bin 408 Kovid-19 testi yapıldı. Uzmanlar yapılan test sayısının ülkedeki gerçek durumu yansıtmadığı görüşünde. Test yapılan kişilerin 4 bin 787’si pozitif çıktı, 158 kişi hayatını kaybetti. 1070 kişi ise iyileşti. Temiz suya ulaşılamaması salgın hastalıkları artırıyor Dünya genelinde Kovid-19’la mücadelede el yıkamanın önemi vurgulanırken, Nijerya’da yaşanan su sıkıntısı hastalıkların yayılmasına neden oluyor. Nijerya’da altyapı yetersizliği ve suyun muhafaza edilememesi nedeniyle temiz suya ulaşılamaması kolera, tifo, lassa ateşi gibi salgın hastalıkları artırıyor. WaterAid Vakfı ülkede 60 milyona yakın insanın temiz suya ulaşamamasının Kovid-19’la mücadeleyi olumsuz etkilediğine dikkati çekti. Ülkede 116 milyon insan da tuvalet ihtiyacını giderecek uygun yerlere sahip değil ve bu durum her 10 kişiden 7’sinin sık sık hastalanmasına neden oluyor. Kovid-19’a karşı alınan önlemlerin yetersiz ve etkisiz olduğunu kaydeden WaterAid, “Önlemlere rağmen Kovid-19’un azaldığına dair bir belirtinin olmadığını” kaydetti.